ΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ

Άρθρο 275§2: Στα εγκλήματα που διώκονται με έγκληση δεν επιτρέπεται η σύλληψη, [b]εκτός αν προηγουμένως υποβληθεί η έγκληση, έστω και προφορικά σ' εκείνον που έχει το δικαίωμα να συλλάβει το δράστη[/b].

Από τη στιγμή που ο πολίτης Α σε ενημερώνει για την επιθυμία του να υποβάλλει έγκληση σε βάρος του Β, ο Β θεωρείται κρατούμενος.

Σε άλλη περίπτωση, γιατί τον πας στο περιπολικό;

Άμεση συνέπεια της προφορικής δήλωσης του Α ότι επιθυμεί να υποβάλλει έγκληση για τις Χ πράξεις που σου υποδεικνύει, σου δίνει το δικαίωμα να συλλάβεις τον Β, όπως και ορθά πράττεις...

Άρα αν σου φύγει από εκεί και έπειτα απλά πας κατηγορούμενος...

Θα εστιάσω στο αδίκημα της Ελευθέρωσης κρατουμένου (172 Π.Κ.)
Γιατί τον οδηγείς προς το περιπολικό ;
Του έχεις αναφέρει ότι είναι κρατούμενος για συγκεκριμένα αδικήματα που τον κατηγορεί ο Α;
Το έχεις αναφέρει οτι γίνεται προσαγωγή στο Α.Τ. για υποβολή μήνυσης ;
Χρησιμοποίησε σωματική βία ή απειλή σωματικής βίας ο Β για να διαφύγει;
Κατά την προσωπική μου άποψη η διαδικασία σύλληψης ενός ατόμου στη χώρα μας δεν είναι ξεκάθαρη.
Αυτο το λέω γιατί σε άλλες χώρες πρέπει όχι μόνο πρέπει να του αναγγείλεις ότι συλλαμβάνεται για συγκεκριμένο αδίκημα αλλά και να του διαβάσεις και τα δικαιώματά του.

Δες και αυτό...
"[i]Δεν θεωρείται κρατούμενος με διαταγή της αρχής εκείνος του οποίου δεν πραγματοποιήθηκε η σύλληψη που επιχειρήθηκε, διότι ματαιώθηκε απο το δράστη ο οποίος αν χρησιμοποίησε κατά του αστυνομικού οργάνου σωματική βία ή απειλή σωματικής βίας, θα διωχθεί για αντίστασ[/i]η".
ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΡΑΦΤΟΠΟΥΛΟΥ ΣΕΛ.353 ΕΚΔΟΣΗ 1998

Άρθρο 172
Ελευθέρωση φυλακισμένου
1.Όποιος με πρόθεση ελευθερώνει φυλακισμένο ή άλλον που κρατείται με διαταγή της αρχής τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών.
2. « Όποιος γίνεται από αμέλεια υπαίτιος κάποιας από αυτές τις πράξεις τιμωρείται με φυλάκιση, αν ήταν για οποιονδήποτε λόγο υπόχρεος να φυλάξει εκείνον που απέδρασε. Μένει εντελώς ατιμώρητος αν με δική του προσπάθεια συλληφθεί, μέσα σε δεκαπέντε ημέρες, αυτός που απέδρασε.»

Πράγματι η χρονική στιγμη απο την οποία ακριβώς καποιος θεωρείται κρατούμενος πρέπει να εξεταστει αναλύοντας και εξετάζοντας ξεχωριστα τα πραγματικα περιστατικά της κάθε περίπτωσης. Το νομικό πλαισιο, ως προαναφέρθηκε πολυ ορθά ,έχει καποιες ασάφειες ως προς την χρονικη στιγμη απο την οποια ΑΚΡΙΒΩΣ κάποιος θεωρείται κρατούμενος σε περιπτωση συλληψης με αποτέλεσμα αυτη να προσδιορίζεται κάπως αυθαιρετα.

Επισης υπάρχει και μεγάλο κενό στην Ελληνική νομοθεσια σχετικά με την σύλληψη που πραγματοποιείται σε κατ'έγκληση αδικήματα κ με το δικαίωμα που δίνεται η έγκληση αυτη να υποβάλλεται προφορικά . Τι γινεται αραγε αν προβουμε στην σύλληψη και μετα δεν υποβληθει η εγκληση ? Θα εχουμε στερησει , εστω κ προσωρινα την ελευθερια του φερομενου ως δραστη ενω στην συνεχεια θα τον αφησουμε ελευθερο ? Δηλαδη προκειται για μια ''ατυχες'' στιγμη?

Μιια προσωπικη μου άποψη ως προς τον καθορισμο κ τον προσδιορισμό της χρονικης στιγμης που κάποιος θα θεωρείτο κρατούμενος θα ήταν
''οταν πλέον ο δράστης αυτοφώρου εγκλήματος ή ο καταδιωκόμενος με ένταλμα θα εχει στερηθεί πλήρως την ελευθερια του αφου θα ειχε δεσμευθει ή θα ειχε περιοριστει και αποκλειστει η ελευθερια των κινήσεων του ενω επίσης θα έχει μεταφερθει σε ασφαλές -για τις διωκτικές αρχες- χώρο κράτησης (κρατητηριο)''

Παραθέτω τις περιπτώσεις στις οποίες κάποιος θεωρείται κρατούμενος δίχως βεβαια να προσδιοριζεται και η χρονική στιγμη:
Κατα την επικρατουσα νομικη άποψη , κρατούμενος θεωρείται το συγκεκριμένο πρόσωπο εναντίον του οποίου επιτρέπεται η σύλληψη, η υποβολή του δηλ. στη φυσική εξουσία κρατικών οργάνων με σκοπό ή αποτέλεσμα την προσωρινή έστω στέρηση της ελευθερίας του, είτε λόγω ποινικής κατηγορίας [υπόδικος κρατούμενος],είτε για την επίτευξη συγκεκριμένου άλλου νόμιμου δικαστικού ή διοικητικού σκοπού, όπως για την εκτέλεση του διοικητικού μέτρου της απέλασης [μετανάστες κρατούμενοι], ή για την εκτέλεση της προσωποκράτησης κατά τις διατάξεις του ΚΠΟΔ και του ΚΕΔΕ, [κρατούμενοι για χρέη], ή για την ακούσια νοσηλεία του ως επικίνδυνου ψυχοπαθούς,[ψυχικά ασθενείς κρατούμενοι], ή για τη βίαιη προσαγωγή του σ' ορισμένο τόπο ή αρχή. [Κ. Χρυσόγονος Ατομικά δικαιώματα 2002 σελ.217].

Ενδεικτικά κρατούμενοι με διαταγή της αρμόδιας αρχής, που μπορεί να αποτελέσουν υποκείμενα του εγκλήματος της
απόδρασης κρατουμένου, είναι όσοι κρατούνται υπό τις
κατωτέρω περιπτώσεις:
α-οι συλλαμβανόμενοι, κατ' εξαίρεση χωρίς να υπάρχει αιτιολογημένο δικαστικό ένταλμα, από τους γενικούς ή ειδικούς προανακριτικούς υπαλλήλους των άρθρων 33 και 34 για αυτόφωρα κακουργήματα ή πλημμελήματα με σκοπό να προσαχθούν άμεσα στον εισαγγελέα πλημμ/κών. [άρθρα 6 παρ. 2 του Συντάγματος, 275 παρ.1 Π Κ]..
β-οι συλλαμβανόμενοι από αστυνομικούς η προανακριτικούς υπαλλήλους για αυτόφωρο πταίσμα με
σκοπό να προσαχθούν είτε στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα προς βεβαίωση της ταυτότητας τους είτε απευθείας στον δημόσιο κατήγορο προς άμεση εισαγωγή σε δίκη, οπότε αυτή είναι εφικτή,[άρθρα 409,410 ΚΠΔ].
γ-οι συλλαμβανόμενοι από αστυνομικούς υπαλλήλους με σκοπό να εκτελεσθεί σε βάρος τους κάποιο μέτρο ασφαλείας που επέβαλε το ποινικό δικαστήριο, όπως για τα περιοριστικά της ελευθερίας μέτρα της φύλαξης των ακαταλόγιστων εγκληματιών σε δημόσιο θεραπευτικό κατάστημα, της εισαγωγής αλκοολικών και τοξικομανών σε δημόσιο θεραπευτικό κατάστημα, της παραπομπής σε
επανορθωτικό κατάστημα εργασίας και την απέλαση.[άρθρα 69,71,72 και 74 ΠΚ].
δ-Οι συλλαμβανόμενοι από τους αστυνομικούς υπαλλήλους με σκοπό την εκτέλεση του διοικητικού μέτρου της απέλασης ή της άμεσης επαναπροώθησή τους στη χώρα της προελεύσεως τους ή της καταγωγής του,[άρθρο 76 Ν.3386/05].
ε-Οι συλλαμβανόμενοι από αστυνομικούς κατ1 εντολή του εισαγγελέα Πλημμ/κών ως ψυχασθενείς για ακούσια νοσηλεία σε ψυχιατρικό κατάστημα.[άρθρο 95 Ν.2071/92,Παραγγ.Εισ. ΑΠ. 1421/04 Π. ΔΙΚ. 04/1386,
CONTRA Γνωμ. Εισ. ΑΠ. 12/99, Π.ΔΙΚ. 00/270, ΠΧΡ. 99/969].
στ-Οι συλλαμβάνόμενοι από τους αστυνομικούς υπαλλήλους κατ' εντολή του Εισαγγελέα Εφετών προς εκτέλεση Ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως. [Ν.3251/04].
ζ-Οι συλλαμβάνόμενοι από τους δικαστικούς επιμελητές οφειλέτες του δημοσίου για προσωποκράτηση κατά τις διατάξεις του ΚΠΟΔ και του ΚΕΔΕ [Ν.1867/89].
η-Οι συλλαμβανόμενοι από τους αστυνομικούς υπαλλήλους σε εκτέλεση εντάλματος ανακριτικού υπαλλήλου ή δικαστηρίου για τη βίαιη προσαγωγή τους, είτε ως λιπομάρτυρες, είτε ως πραγματογνώμονες ή ως κατηγορούμενοι που δεν εμφανίζονται ενώπιον τους από απείθεια. [άρθρα 202 παρ.1, 229,231
παρ.4,353,375,272,340 παρ.2,346 ΚΠΔ].
θ-Οι συλλαμβανόμενοι από τους αστυνομικούς υπαλλήλους κατά τη διαδικασία της εκδόσεως αλλοδαπών εγκληματιών.[άρθρα 436 επ.ΚΠΔ].
ι-Η σύλληψη και η επακολουθούσα αναγκαία κράτηση του αλλοδαπού με σκοπό την επαναπροώθησή του ή την απέλαση του από τη χώρα είναι νόμιμες διοικητικές πράξεις, που γίνονται σε εκτέλεση διαταγής της αρμόδιας αστυνομικής αρχής, κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 76 παρ.2 και 83 παρ.2 του Ν.3386/05 "Είσοδος, διαμονή και κοινωνική ένταξη υπηκόων τρίτων χωρών στην Ελληνική Επικράτεια", οι οποίες είναι εναρμονισμένες τόσον με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ.4 του Συντάγματος, όσον και με τις υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις των διεθνών συμβάσεων της ΕΣΔΑ [άρθρο 5 παρ.1],του 7ου Πρωτοκόλλου αυτής,[άρθρο 1] και του ΔΣΑΠΔ, [άρθρα 12 και 13], ο δε αλλοδαπός που κρατείται για τους ως άνω λόγους θεωρείται κρατούμενος με διαταγή της αρμόδιας αρχής, με αναπόδραστη συνέπεια εάν αποδράσει ή εάν ελευθερωθεί υπαιτίως από τους επιφορτισμένους με τη φρούρηση του αστυνομικούς να στοιχειοθετούνται απ' αυτούς τα προβλεπόμενα από τα άρθρα 173 και 172 πλημμελήματα της απόδρασης κρατουμένου και της ελευθέρωσης φυλακισμένου, αντίστοιχα.

ΓΝΜ 7/2006 ΑΠ

Πήρα αφορμή και έθεσα αυτό το ερώτημα , διότι επικρατεί η άποψη ότι κρατούμενος είναι κάποιος από την στιγμή που θα υπογράψει την Έκθεση Σύλληψης .
Όσο αφορά για το παράδειγμα , τον ενημερώνω ότι συλλαμβάνεται και τον οδηγώ στο Α.Τ , κατά την διαδρομή αυτός διαφεύγει (χωρίς να ασκήσει σωματική βία) . Θα κατηγορηθούμε για Ελευθέρωση Κρατουμένου ;
Από ποια χρονική στιγμή θεωρείται κάποιος κρατούμενος ;
Κατά την άποψή μου , θα κατηγορηθούμε για Ελευθέρωση Κρατουμένου . Ευχαριστώ

Σύμφωνα με την γνωμοδότηση που αναφέρει ο συνάδελφος SREK και ειδικότερα την περίπτωση ''α'' κρατούμενος είναι από την στιγμή που συντάσεται η έκθεση σύλληψης. Μπερδεμένα πράγματα και να μη σου τύχει που λένε.

Το "ορόσημο' δεν είναι η σύνταξη της έκθεσης σύλληψης. Π.χ. προσάγεται ο Α στο γραφείο του αξιωματικού υπηρεσίας διότι στον τερματικό δείχνει ότι διώκεται με καταδικαστική απόφαση η οποία εκκρεμεί σε άλλη Υπηρεσία με την οποία επικοινωνεί ο αξ. υπ. για να του στείλουν την απόφαση. Προ λήψεως της καταδικαστικής απόφασης και προ σύνταξης της έκθεσης συλλήψεως ο Α ξεφεύγει της προσοχής του αξιωματικού υπηρεσίας και διαφεύγει. Φυσικά και έχουμε απελευθέρωση από αμέλεια. Αν τώρα σε ένα επεισόδιο προσπαθήσει ο αστυνομικός να συλλάβει δράση αυτοφώρου αδικήματος και μάλιστα του το ανακοινώσει κιόλας, αλλά ο δράστης τραπεί σε φυγή ή με τη συνδρομή και άλλων καταφέρει και ξεφύγει τότε ο αστυνομικός δεν έχει διαπράξει το σχετικό αδίκημα γιατί ουσιαστικά δεν είχε πετύχει τη σύλληψη του δράστη. Ούτε ο δράστης του αδικήματος μπορεί να κατηγορηθεί για απόδραση. Αυτοί, όμως, που τον βοήθησαν να φύγει έχουν διαπράξει το αδίκημα είτε της υπόθαλψης είτε της απελευθέρωσης κρατουμένου (ανάλογα την περίπτωση).

Όποτε θέτουμε ως ορόσημο την ανακοίνωση της σύλληψης και της δέσμευσης αυτού, να περάσει δηλαδή στην σφαίρα εξουσίας του αστυνομικού.