Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Εικόνα
23:13 | 01/12/2015

 Προ ημερών, με αφορμή το ματαιωθέν ντέρμπι των αιωνίων, είχα γράψει ένα άρθρο για την εφηβική μας νοοτροπία που αποτελεί την υπ αριθμόν 1 γενεσιουργό αιτία των κοινωνικών μας προβλημάτων.
Είχα τότε αναφέρει ότι ως ένας «αιωνίως έφηβος» λαός συμπεριφερόμαστε ως αν να μην έχουμε υποχρεώσεις, παρά μόνο δικαιώματα και πως αρνούμαστε να κοιτάξουμε τον καθρέφτη για να δούμε τα κακώς κείμενα. Είναι απείρως ευκολότερο να επινοούμε εχθρούς…
Λίγες μέρες μετά, ήλθε η πραγματικότητα να με δικαιώσει, με ένα άλλο εφηβικό χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς μας: Την υπερβολή.
Όταν ένας έφηβος έρχεται αντιμέτωπος με κάτι που δε μπορεί να διαχειριστεί, ρέπει προς την υπερβολή. Πολλές φορές δε, κάνει στροφή 180 μοιρών. Τον κατσαδιάζεις για άσωτη ζωή? Αρχίζει να κλείνεται στο δωμάτιο του…

Του λες ότι τρώει πολύ?

Αρχίζει να μη βάζει τίποτα στο στόμα του…

Όπου «έφηβος» βάλτε την Ελληνική πολιτεία και έχετε έτοιμη την αναλογία.

Αναφέρομαι στην εξοντωτική ποινή που  επιβλήθηκε στον Παναθηναϊκό η οποία έχει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα από τα προσδοκώμενα.

Το είχα γράψει για τα παράλογα πρόστιμα του ΚΟΚ. (5 Αυγούστου 2015, policenet)

Ίδια εφαρμογή έχουν και στο ποδόσφαιρο όπως και οποιαδήποτε άλλη έκφανση της κοινωνικής ζωης.

Ας δούμε εν τάχει το θεμα της τιμωρίας ιστορικά και κοινωνιολογικά.



 Τιμωρία και αποτροπή
Η έννοια της ποινής είχε πάντα διττό χαρακτήρα: Από τη μια να αποκαταστήσει το κοινό περί δικαίου αίσθημα τιμωρώντας τον ένοχο για την πράξη του και από την άλλη να αποτρέψει την τέλεση νέων αξιοποίνων πράξεων.

Αφήνω τον «σωφρονισμό» εκτός διότι είναι πλέον κοινός τόπος ότι αποτελεί ουτοπία…
Η έννοια της αποτροπής έχει εξηγηθεί από τον μεγάλο Ιταλό φιλόσοφο Cesare Beccaria to 1764 στο παγκοσμίου φήμης πόνημά του «Περί εγκλημάτων και ποινών».
Εκεί, μεταξύ άλλων, υποστηρίζει ότι μια ποινή για να έχει αποτρεπτικό χαρακτήρα, πρέπει να πληροί 3 προϋποθέσεις:
Να είναι άμεση/swift
Να είναι βέβαιη / certain
Να είναι αρκούντως αυστηρή./severe.

Κάποιος θα πει ότι στη περίπτωση του Παναθηναϊκού οι προϋποθέσεις του μεγάλου Beccaria πληρούνται άρα πού το πρόβλημα?
Το πρόβλημα έγκειται στην… δοσολογία.
Οτιδήποτε καλό μπορεί σε μεγάλες δόσεις να σκοτώσει.
Το ύψιστο αγαθό του πλανήτη, το νερό, είναι το απόλυτο παράδειγμα.
Η αυστηρότητα αποτρέπει. Η υπερβολή της που αγγίζει τα όρια της εξόντωσης, εξοργίζει, διεγείρει πάθη και οδηγεί σε προβλήματα μεγαλύτερα από αυτά που προσπαθεί να λύσει.
Εξ ου και οι «δρακόντειες» ποινές μοιραία εκφυλίζονται και σταδιακά καταργούνται.
Μπορεί κανείς να φανταστεί τι θα γίνει αν στην επόμενη φωτοβολίδα από οποιαδήποτε ομάδα έχουμε ανάλογη ποινή?
Απλώς δε θα έχουμε πρωτάθλημα…


Τιμωρία και σύγχρονη πραγματικότητα:
O μεγάλος εγκληματολόγος Richard Block , στο μάθημα του οποίου είχα την τιμή να μετέχω, είχε πει κάποτε ότι «για να τιμωρείς, πρέπει να υπάρχει κοινωνία να τιμωρήσεις», εννοώντας ότι αν εξαντλείς την αυστηρότητα σου στη κοινωνία σε λίγο δε θα υπάρχει κανείς για να τιμωρήσεις…
Οι σύγχρονες και ευνομούμενες κοινωνίες, που έχουν περάσει Διαφωτισμό και έχουν εγκαθιδρύσει Κράτος Δικαίου, δεν παίρνουν τιμωρητικές αποφάσεις με συναισθηματισμό που υπαγορεύεται από το θυμικό της εκάστοτε περίστασης.
Η λογική της Πολιτείας αλλά και της Δικαιοσύνης ότι «πρέπει να δείξουμε ότι είμαστε αυστηροί άρα ας επιβάλλουμε την μεγίστη ποινή για να σώσουμε την υπόληψή μας» δε περιποιεί τιμή σε κανέναν από τους Θεσμούς μας.

Τιμωρούμε αναλογικά με βάση τα περιστατικά και όχι εκδικητικά προς εξόντωση.
Τιμωρούμε τους πάντες το ίδιο για τα ίδια αδικήματα και δε κάνουμε εκπτώσεις και συμψηφισμούς.
Τιμωρούμε με βάση κυρίως τους 2 πρώτους κανόνες του Beccaria, δηλαδή της άμεσης και σίγουρης βεβαίωσης της ποινής διότι αυτοί οι 2 παράγοντες δημιουργούν και εμπεδώνουν την αίσθηση του Κράτους δικαίου.

Ως προς την αυστηρότητα?

Είναι κοινή παραδοχή ότι τα χρηματικά πρόστιμα είναι τα πιο αποτελεσματικά. Θυμάμαι από τα χρόνια μου στις ΗΠΑ έναν διευθυντή φυλακών που δεν εφάρμοζε δικαστικές αποφάσεις για την βελτίωση των συνθηκών στο κατάστημά του.

Δεν τον έδιωξαν, δεν τον εξόντωσαν.

Απλώς του έβαλαν προσωπικό πρόστιμο 500 δολαρίων για κάθε μέρα που δεν εφαρμόζει την απόφαση. Σε λιγότερο από μια εβδομάδα, το πρόβλημα είχε λυθεί…
Ο Παναθηναϊκός θα μπορούσε να τιμωρηθεί με ένα βαρύ χρηματικό πρόστιμο το οποίο θα «αισθανόταν» έντονα με βάση την κακή οικονομική του κατάσταση.
Η εξόντωση όμως που επιχειρείται και το αίσθημα της αδικίας που δημιουργεί θα εκπυρσοκροτήσει στα χέρια όσων πίστεψαν πως με το να εφαρμόζουν την λογική «πονάει χέρι, κόβει χέρι» θα φανούν αδέκαστοι και σκληροί έναντι της παρανομίας.


Η συνέπεια στην εφαρμογή του Νόμου και η βεβαιότητα ότι κανείς δεν αντιμετωπίζεται προνομιακά, είναι οι πιο ασφαλείς και στέρεες βάσεις για να οικοδομήσει κανείς μια σύγχρονη κοινωνία με αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ οργανωμένης πολιτείας και πολιτών.
Όλα τα άλλα είναι καμώματα εφήβων.
Όσο και αν μοιάζουν χαριτωμένα, δε μας πρέπουν…


*Ο Κωνσταντίνος Δούβλης είναι διδάκτωρ Κοινωνιολογίας/Εγκληματολογίας (University of Essex, UK), ειδικευμένος σε θέματα Αστυνόμευσης, Ασφάλειας και αντεγκληματικής πολιτικής στις ΗΠΑ ( Loyola University of Chicago) και καθηγητής εγκληματολογίας στο Alexander College, Κύπρου.

 

Policenet.gr © | 2024 Όροι Χρήσης.
developed by Pixelthis